Śri Ramana Maharishi to jeden z najbardziej znanych nauczycieli duchowych minionego wieku, bez którego trudno wyobrazić sobie dziś nurt non – duality. Był doceniany nie tylko w Indiach, gdzie mieszkał, ale także w świecie Zachodu. Właśnie ukazała się książka Davida Godmana, która zbiera nauki Maharishiego w formie pytań i odpowiedzi.
Jeżeli ktoś próbuje poznać cokolwiek,
bez poznania prawdy o sobie samym,
jego wiedza nie może być
w żaden sposób wiedzą prawdziwą.
/Sri Ramana Maharishi/
Maharishi należał do tych osób, u których wgląd w naturę rzeczywistości pojawił się bardzo wcześnie. Jak pisze Godman: W roku 1896 szesnastoletni wówczas uczeń porzucił rodzinę i prowadzony głosem serca powoli zmierzał ku Arunczali na południu Indii, świętej górze, a zarazem celu licznych pielgrzymów. Kiedy już przybył na miejsce, pozbył się pieniędzy oraz wszystkiego, co miał przy sobie i oddał się bez reszty nieznanemu mu dotychczas odczuciu, iż jego prawdziwa naturą jest bezkształtna i wszechobecna świadomość.
Sri Ramana Maharishi. Źródło: https://integralyogamagazine.org
Wcześniejsze doświadczenie Ramany miało charakter spontaniczny. Zwykle doświadczenie tego rodzaju świadomości to rezultat długiej i żmudnej praktyki duchowej, ale w tym przypadku nastąpiło to spontanicznie, bez wysiłku ani pragnienia osiągnięcia czegokolwiek. Zapytany później o naturę takiego doświadczenia potwierdził, iż u niektórych osób może tak się zadziać. U większości wymaga to jednak dłuższego czasu treningu, a u niektórych nie pojawia się żadna zmiana nawet po dłuższym czasie.
Zanim Maharishi rozpoczął nauczanie, po przybyciu na górę Arunczala, przez kilka lat przebywał w odmiennym stanie świadomości. Porzucił identyfikację ze swoim ciałem i być może tylko dzięki opiece innych przeżył ten czas. Po nim nastąpił kilkuletni czas integracji tych doświadczeń, kiedy nie nauczał i przebywał w stanie milczenia. Te doświadczenia są bardzo zbliżone do tych, które opisuje David Hawkins, kiedy sam musiał się wycofać na dłuższy czas, aby móc je zintegrować, a następnie powrócić do codzienności. Podobne stany długich mistycznych przeżyć opisywała chrześcijańska mistyczka Teresa z Avila. Po tych kilku latach w miejscu przebywania Ramany zaczęli się pojawiać naturalnie uczniowie, a on rozpoczął nauczanie i odpowiadanie na pytania – dzięki czemu powstała między innymi najnowsza książka.
W swoich naukach Ramana podkreślał, że istnieje tylko jedna wszechobecna rzeczywistość, której każdy bezpośrednio doświadcza i która jest jednocześnie źródłem, substancją oraz prawdziwą naturą wszelkiego bytu. Podczas swojego życia zdążył napisać dwie książki, a pozostałe nauki mają formę dialogu pomiędzy nim a uczniami. Ich cechą charakterystyczną jest to, że Ramana dostosowywał swój przekaz do danej osoby w zależności od jej świadomości. Tak zwany przekaz poza słowami był ważną częścią jego nauk.
Miejsce pobytu Ramany odwiedzało wiele osób z Zachodu. Dla wielu z nich nauki Ramany były zbyt teoretyczne, gdyż – jak zauważył – byli za bardzo pogrążeni we własnych ograniczających ich wyobrażeniach. Sri Raman zachęcał ich wtedy by porzucili błędne przekonanie, iż zrozumienie prawdy o świadomości musi poprzedzać długi okres duchowej praktyki. Aby przeprowadzić takie osoby, sięgał po metodę skupiania uwagi na samym sobie poprzez zadawanie pytania “Kim jestem?”. Ta technika stała się jednym z najbardziej charakterystycznych motywów w jego nauczaniu:
Widz i widziany obiekt są jak lina i wąż (w półmroku lina postrzegana jest błędnie jako wąż). Podobnie jak wiedza o linie nie pojawi się, zanim błędna wiedza o iluzorycznym wężu nie zniknie, podobnie urzeczywistnienie Jaźni, która stanowi podłoże, nie będzie miało miejsca, dopóki nie ustanie wiara w to, że nasze złudne „ja” jest rzeczywiste.
Jedną z cech charakterystycznych jego nauk było także zachęcenie do pozostania w codzienności. Nie sugerował ani przebywania w asramie, ani porzucania prowadzonego życia, co wywoływało czasem niemałe zdziwienie u osób przybywających z Zachodu: Wyrzeczenie się zawsze istnieje w umyśle. Nie polega to na tym, że odchodzisz do lasu albo w jakieś inne ciche miejsce, porzuciwszy dotychczasowe obowiązki. Głównie chodzi o to, aby widzieć, że umysł zwraca się do wewnątrz a nie na zewnątrz.
Książka Davida Godmana zawiera przekrojowe spojrzenie przez wiele obszarów “duchowej pracy”. Znajdziemy w niej rozdziały na temat jaźni, zapytywania siebie, poddania się, guru, medytacji i jogi, doświadczenia. Interesujące są także dwa ostatnie rozdziały poświęcone pewnym aspektom filozofii. Mogą być one bardzo zaskakujące, gdyż mimo pochodzenia kulturowego z Indii, Ramana prawie nigdy nie wypowiadał się na temat reinkarnacji, która jest podstawa w hinduiźmie. Dopiero, kiedy proszący nie dawali mu spokoju, wypowiadał się na ten temat, przy czym odpowiedź bardziej przypominała koan mistrza zen niż stwierdzenie filozoficzne.
Książka znajduje się oczywiście w naszej księgarni Madrosc.pl
